Oorzaken van wateroverlast in de tuin
Voordat u wateroverlast in de tuin kunt oplossen, is het belangrijk om te begrijpen waardoor het ontstaat. De meest voorkomende oorzaken zijn:
- Wateroverlast in een tuin met kleigrond
Kleigrond komt veel voor in Nederland en staat erom bekend dat het water slecht doorlaat. Dit komt doordat kleideeltjes erg compact zijn, waardoor er weinig ruimte is voor water om weg te sijpelen. Het gevolg? Plassen die uren – of zelfs dagen – blijven staan. - Te veel bestrating en te weinig groen
Tuinen met veel tegels en weinig groen kunnen regenwater niet goed afvoeren. Waar water normaal door gras en planten in de bodem wordt opgenomen, stuit het nu op een harde laag waar het blijft liggen. - Slechte afwatering
Als regenwater geen weg naar beneden vindt, blijft het op het oppervlak liggen. Dit kan komen door een te dichte bodem, een foutieve aanleg van de tuin of een slecht werkend afwateringssysteem. - Verkeerde hoogteverschillen in de tuin
Water zoekt altijd het laagste punt op. Als uw tuin een verkeerde helling heeft of op sommige plekken verzakt is, kan regenwater zich ophopen in ongewenste delen van de tuin.


Oplossingen voor wateroverlast in de tuin
Er zijn verschillende manieren om wateroverlast in de tuin op te lossen. De beste aanpak hangt af van de specifieke situatie in uw tuin. Hieronder bespreken we de vijf meest effectieve methoden.
1. Meer groen in de tuin
Een van de eenvoudigste en meest effectieve manieren om wateroverlast in de tuin op te lossen, is door minder bestrating en meer groen aan te leggen. Veel tuinen in Nederland zijn grotendeels betegeld, omdat dit onderhoudsarm is en een strakke uitstraling geeft. Maar een tuin vol tegels kan regenwater niet goed verwerken, waardoor het zich ophoopt en plassen blijft vormen.
Tegels vervangen door groen
Tegels vormen een ondoordringbare laag, waardoor regenwater niet kan wegzakken en afstroomt naar lagergelegen delen van de tuin. Door tegels (gedeeltelijk) te vervangen door gras, vaste planten of bodembedekkers zoals kruiptijm of vrouwenmantel, zorgt u ervoor dat water beter wordt opgenomen. Het is niet nodig om álle tegels uit de tuin te halen. Door slim bestrating af te wisselen met groen, kunt u een functionele, maar toch waterdoorlatende tuin creëren.
Gebruik maken van halfverharding
Halfverharding is een uitstekend alternatief voor tegels. Materialen zoals grind, houtsnippers of schelpen laten regenwater door, terwijl ze toch een stevige ondergrond bieden voor tuinpaden of terrassen. Bij gebruik van halfverharding is het slim om een stevige onderlaag te gebruiken, zoals honingraatmatten, om te voorkomen dat het materiaal verschuift.
Verhoogde plantvakken aanleggen
Sommige tuinen hebben te maken met een zeer natte ondergrond, waardoor planten kunnen verdrinken. In dit geval kunnen plantenbakken op poten een uitkomst bieden. Door te kiezen voor hogere plantenbakken of door borders iets hoger te maken met opsluitbanden en te voorzien van drainagegaten, voorkomt u dat wortels te nat blijven en zorgt u voor een betere afwatering. Een bijkomend voordeel van verhoogde plantvakken is dat ze structuur en diepte aan de tuin toevoegen, waardoor u op een stijlvolle manier het regenwater beter kunt beheren.
2. Water slim opvangen
In plaats van regenwater direct naar het riool te laten stromen, kunt u het opvangen en hergebruiken. Dit vermindert niet alleen wateroverlast in de tuin, maar bespaart ook op het gebruik van leidingwater.
Regenton of watertank
Een regenton of watertank is een eenvoudige en duurzame manier om regenwater op te slaan. Door een regenton aan te sluiten op de regenpijp, kunt u water opvangen en later gebruiken voor het besproeien van uw tuin of het schoonmaken van uw terras. Regentonnen zijn verkrijgbaar in verschillende formaten en stijlen. Zo kunt u kiezen voor een klassieke houten regenton of een moderne kunststof variant met een grotere capaciteit.
3. Water beter laten wegzakken
Soms blijft regenwater te lang op het oppervlak staan, omdat de bodem het niet goed opneemt. Dit probleem komt vooral voor bij tuinen met kleigrond, omdat deze van nature een dichte structuur heeft. Het water loopt dan niet goed weg en blijft als een laagje op de grond liggen, wat leidt tot modder en plassen.
Waterdoorlatende bestrating
Waterdoorlatende bestrating zorgt ervoor dat regenwater niet op het oppervlak blijft liggen, maar direct in de bodem kan infiltreren. Dit type bestrating, zoals onze grasbetontegels, bestaan uit een poreuze structuur of een speciaal legpatroon dat regenwater laat doorstromen. Hierdoor wordt het water niet afgevoerd naar het riool, maar zakt het geleidelijk in de ondergrond, wat bijdraagt aan een natuurlijk waterbeheer in de tuin.
Infiltratiekratten
Infiltratiekratten zijn ondergrondse opvangsystemen die regenwater tijdelijk vasthouden en het langzaam laten infiltreren in de bodem. Dit is vooral nuttig in tuinen met veel bestrating of kleigrond, waar water anders niet goed weg kan.
Hoe werken infiltratiekratten?
- Ze worden onder de grond geplaatst, meestal onder een terras, gazon of grindpad.
- Ze hebben een open structuur en worden gevuld met waterdoorlatend materiaal, zoals grind.
- Tijdens een regenbui vangen ze het overtollige water op, waarna het geleidelijk in de bodem sijpelt.
Dit systeem voorkomt dat er direct plassen ontstaan en helpt het grondwaterpeil op natuurlijke wijze op peil te houden.
Hydroblob Infiltratieputten
Hydroblob Infiltratieputten zijn een slimme oplossing om regenwater op een natuurlijke manier te laten wegzakken. Ze zijn gemaakt van een speciaal poreus materiaal dat water opvangt en geleidelijk afgeeft aan de omliggende grond. Deze infiltratieputten kunnen in verschillende bodemsoorten worden toegepast, inclusief kleigrond. In kleigrond kan het echter nuttig zijn om rondom de put een extra laag zand of grind aan te brengen om de afwatering te verbeteren.
Voordelen van Hydroblob Infiltratieputten:
- Ze nemen weinig ruimte in beslag en kunnen discreet in de tuin worden geplaatst.
- Ze zorgen ervoor dat regenwater niet direct wegspoelt, maar juist nuttig wordt gebruikt.
- Ze kunnen worden gecombineerd met lijngoten en infiltratiekratten om water efficiënt af te voeren.
Door deze infiltratieoplossingen te combineren, kunt u regenwater op een natuurlijke manier laten wegzakken en voorkomen dat uw tuin na elke bui blank staat.
4. Actieve waterafvoer toepassen
Als infiltratie niet voldoende werkt, kan actieve waterafvoer een oplossing zijn. Actieve afwatering van de tuin zorgt ervoor dat water naar een specifieke plek wordt geleid, zoals een infiltratiezone, sloot of regenwatervijver.
Lijngoten
Lijngoten worden vaak gebruikt op plekken waar water zich ophoopt, zoals terrassen, opritten en andere bestrate delen van de tuin. Ze zorgen ervoor dat het regenwater wordt afgevoerd naar een infiltratiesysteem of een sloot, in plaats van dat het op de bestrating blijft liggen. Lijngoten zijn vooral handig in tuinen met veel bestrating, omdat ze het water direct afvoeren en voorkomen dat het in plassen blijft staan. Ze combineren goed met andere afwateringsoplossingen, zoals grindstroken of infiltratieputten, om een volledige waterafvoer te garanderen.
Drainage aanleggen
Een drainagesysteem is een slimme manier om overtollig water ondergronds af te voeren. Dit is vooral nuttig in tuinen met kleigrond of bij gazons die vaak te nat blijven. Onder de grond wordt een buizenstelsel aangelegd, vaak gevuld met grind om verstopping te voorkomen. Het water stroomt via de buizen naar een infiltratiezone, sloot of regenwateropslag. Dit voorkomt dat het water zich ophoopt in laaggelegen delen van de tuin.
Drainagebuizen kunnen worden gecombineerd met andere oplossingen, zoals verhoogde plantvakken en grindpaden, om water op de juiste manier te sturen en af te voeren
5. Water vasthouden in de tuin
In plaats van regenwater zo snel mogelijk af te voeren, kunt u het ook benutten om uw tuin groener en gezonder te maken. Door slim gebruik te maken van regenwater, kunt u niet alleen wateroverlast verminderen, maar ook bijdragen aan een duurzamere tuin.
Groendak
Een groendak is een dak dat bedekt is met planten en speciaal ontworpen is om regenwater op te vangen en vast te houden. Dit helpt niet alleen bij waterbeheer, maar biedt ook extra isolatie en draagt bij aan een groenere leefomgeving. Een groendak vangt regenwater op en voorkomt dat het direct wordt afgevoerd. Daarnaast draagt het bij aan biodiversiteit en zorgt voor een prettiger microklimaat. Bovendien vermindert een groendak hittestress, doordat het dak minder warmte vasthoudt.
Groendaken zijn er in verschillende soorten. Een eenvoudig sedumdak vereist weinig onderhoud en een intensief groendak met grotere planten en struiken extra water vasthoudt en een complete tuinervaring op hoogte biedt.
Wadi of buffervijver
Een wadi is een natuurlijke greppel of verlaging in de tuin waarin regenwater tijdelijk wordt opgevangen en langzaam kan infiltreren in de bodem. Dit voorkomt dat water zich op andere plekken in de tuin ophoopt en biedt tegelijkertijd een ecologisch verantwoorde oplossing. Een buffervijver werkt op een vergelijkbare manier, maar is dieper en kan worden ingericht als een decoratief element in de tuin.
Hoe leg ik een wadi of buffervijver aan?
Kies een laaggelegen plek in de tuin waar water zich van nature verzamelt.
Graaf een ondiepe greppel of vijver en vul deze met waterdoorlatend materiaal zoals grind of zand.
Gebruik waterminnende planten zoals lisdodde of kattenstaart om het water op een natuurlijke manier te zuiveren.
Hoogteverschillen in de tuin
Door hoogteverschillen in de tuin aan te brengen, kunt u de natuurlijke waterstromen beter sturen. Dit kan bijvoorbeeld door bepaalde delen van de tuin iets op te hogen en andere lager te maken, zodat het water op gecontroleerde wijze naar een infiltratiezone of wadi wordt geleid. Hoogteverschillen zorgen niet alleen voor een betere waterafvoer, maar maken de tuin ook visueel interessanter en dynamischer.
Aan de slag met een waterbestendige tuin
Wateroverlast in de tuin oplossen vraagt om een slimme combinatie van technieken. Door bestrating te beperken, regenwater op te vangen en slimme afvoersystemen te gebruiken, maakt u uw tuin klaar voor elk weertype. Wilt u aan de slag met een waterbestendige tuin? Ontdek de juiste materialen en oplossingen op Bestrating.nl en zorg ervoor dat uw tuin na elke regenbui weer droog en leefbaar is!